Met Vreugde Man Zijn

boekbespreking door André H. Roosma

2010-08-04

Vreugde als motor van ontwikkeling en groei

Het boek Met vreugde man zijn behandelt hoe de gezonde ontwikkeling van de mens verloopt, van de wieg tot het graf. Dr Wilder wil mannen helpen om het achterstallig onderhoud van hun ontwikkeling ter hand te nemen en alsnog door te groeien naar de volwassen man die zij behoren te zijn.
De man is hierbij als voorbeeld genomen; de ontwikkeling van de vrouw verloopt volledig analoog (de schrijver wilde alleen niet continu in hij/zij constructies verzanden). Het boek is dus eveneens relevant voor vrouwen.

Het boek bespreekt de ontwikkelingsgang aan de hand van de vijf levensfasen van het levensmodel van de schrijver:

baby / peuter – 0-4 jaar – leert te ontvangen zonder terug te geven (wordt verzorgd);
jongen / meisje – 4-12 jaar – leert om voor één persoon (zichzelf) te zorgen;
jonge man / vrouw – 13 jaar tot aan de geboorte van het eerste kind – leert voor twee of meer personen tegelijkertijd te zorgen;
vader / moeder – van de geboorte van het eerste kind tot aan het moment dat het jongste kind volwassen is – leert leven te geven aan anderen (zonder te ontvangen);
oudere – vanaf dat het jongste kind volwassen is – leert te zorgen voor de maatschappij en degenen zonder eigen gezin.

Elke fase kent zijn eigen behoeften en in elke fase moeten bepaalde vaardigheden worden ontwikkeld. De omgeving speelt hierin een grote rol. Het samen met God en/of anderen beleven van vreugde – vooral het blij zijn met elkaar – blijkt in die ontwikkelingsgang door alle fasen heen belangrijk te zijn.

Uniek is de aandacht die Wilder besteedt aan het belang van emotionele afstemming of synchronisatie. Gezonde hersengroei vindt plaats door wat ik wel noem: ‘afkijken’. Dit betekent dat we niet kunnen opgroeien naar volwassenheid, als er niet een meer volwassen persoon is die zich emotioneel op ons afstemt, en op wie wij ons kunnen afstemmen. Ik moet daarbij denken aan hoe kinderen bepaalde spelletjes leren. Vaak gebeurt dat, door er gewoon aan mee te doen en goed op te letten wat de anderen doen. En gaat er dan nog iets fout, dan is het erg prettig als er iemand is die ziet waar het mis ging en even uitlegt hoe het op dat punt dan wél werkt.

Het boek besteedt ook uitgebreid aandacht aan wat er nodig is als men later ontdekt dat er in bovengenoemde ontwikkeling hiaten hebben gezeten. Het veel voorkomende probleem dat men fasen heeft overgeslagen, of wil overslaan (bijv. men wil een gezin zonder zelf kind te zijn geweest; of men wil in de kerkelijke gemeente als oudere functioneren terwijl men nog niet voldoende oefening heeft gehad in het eigen gezin), komt ook uitvoerig aan de orde.

„Zie, Ik zend u de profeet Elia, ... Hij zal het hart van de vaders terugvoeren tot de kinderen en het hart van kinderen tot hun vaders, ...”

Maleachi 4: 5-6

„En hij (Johannes) zal voor Zijn (Gods) aangezicht uitgaan in de geest en de kracht van Elia, om de harten van de vaders te keren tot de kinderen en de ongehoorzamen tot de gezindheid van de rechtvaardigen, ten einde voor de Here een weltoegerust volk te bereiden.”

Lukas 1: 17

Deze teksten komen regelmatig bij me op als ik aan dit boek denk. Toerusting begint met toewending van vaders naar hun kinderen en vise versa.
De gepresenteerde theorie in dit boek is zowel Bijbels als ontwikkelingspsychologisch en neurologisch onderbouwd, zonder dat in het boek veel aandacht aan deze onderbouwing wordt besteed. Hoewel ik dat persoonlijk wat miste (m.n. voor de Bijbelse onderbouwing moest ik regelmatig bij de auteur zelf of in andere materialen van hem te rade gaan), komt dit wellicht de leesbaarheid voor een breed publiek wel ten goede.
Het hele boek is daarbij doorspekt met vaak spannende verhalen en anekdotes uit het leven van de schrijver. Dit maakt, dat je de neiging hebt, het in één adem uit te lezen.

Ik had het voorrecht Dr Wilder persoonlijk te mogen leren kennen en aan de Nederlandse vertaling van dit boek mee te mogen werken. Dit was een uitdagende klus, die mij regelmatig deed reflecteren op mijn eigen leven en de ontwikkeling daarin. Zodoende heeft het mijn persoonlijke groei extra bevorderd. Het contact met Dr Wilder zelf was daarbij ook zeer stimulerend, mede door de hem kenmerkende positieve instelling.
Het boek heeft me echter ook veel handvatten gegeven om, in mijn pastorale werk met anderen, allerlei zaken op een eenvoudige manier duidelijk te maken. Zo gebruik ik onder andere nog steeds regelmatig de mooie metafoor van een weggetje terug naar vreugdekamp vinden, waar mensen worstelen met lastige gevoelens.

Van harte aanbevolen – zowel voor de ontwikkeling van de eigen identiteit, als voor allen die anderen daarin willen bijstaan!

Eén kritische noot: de schrijver gaat volledig uit van de ‘standaard’ ontwikkelingsgang waarbij iemand als jong volwassene trouwt en kinderen krijgt. De latere hoofdstukken van het boek besteden weinig tot geen aandacht aan de anders verlopende ontwikkeling van mensen die single blijven, en de unieke kansen en leertrajecten die zo’n roeping biedt.

Betreft:

E. James Wilder, Met vreugde man zijn – groeien naar volwassenheid, Archippus, Enschede, 2007; ISBN-13: 978 90 79011 01 8 (vertaling van: (The Complete Guide to) Living with Men – Keep Growing and Stay Lovable, Shepherd's House Publishing, Pasadena CA, USA, 1993/2004; ISBN: 0 9674357 5 7).

Zie ook:
De recensies over dit boek, van Archippus, de Nederlandse uitgever, en van De Hoop ggz, die veel met het gedachtengoed van Dr Wilder werken.
André H. Roosma, Levenslust en vreugde – op weg uit het dal van pijn en depressie, web-artikel hier op www.12accede.nl, juli 2005.

Betreffende het onderliggende levensmodel, zie ook:

E. James Wilder, James G. Friesen, Anne M. Bierling, Rick Koepcke, Maribeth Poole, Leven naar Gods plan, De Hoop (m.m.v. Oogst Publicaties), Dordrecht, 2004; ISBN: 90 73743 19 2 (vertaling van: The Life Model – Living from the Heart Jesus Gave You – The Essentials of Christian Living, en: Bringing the Life Model to Life – The LIFE Model Study Guide for Individuals and Small Groups, Shepherd’s House, Pasadena CA, USA, 1999 resp. 2000).

home

of terug naar de boeken index

Meer informatie of suggesties

Voor meer informatie, of uw reactie op het bovenstaande, kunt u contact met me opnemen via e-mail: andre.roosma@12accede.nl.

Bedankt voor uw belangstelling!